Je wordt met een schrik wakker. Shit, te laat! Verslapen… Nu redt je die belangrijke afspraak nooit meer. Help! Snel, aankleden en naar buiten. Grote kans dat je stresslevel enorm toeneemt. Je cortisol stijgt. Te vaak een teveel aan cortisol maakt het steeds moeilijker te ontspannen met in het ergste geval een burn out als resultaat. Maar wat is cortisol eigenlijk? En nog belangrijker, wat kun je doen om deze te verlagen?
Eerder schreef ik al een blog over magnesium. Dit mineraal helpt je goed in het bestrijden van stress. Tenminste, het helpt om de verschijnselen van stress te verminderen. Stress zelf verschijnt natuurlijk niet ineens voor altijd als sneeuw voor de zon. Dat kan ook bijna niet en een beetje gezonde spanning kan op sommige momenten juist ook handig zijn: het maakt je geest net wat scherper en zorgt ervoor dat je alert reageert. Een helemaal stressvrij leven is helaas voor weinigen weggelegd. Maar hoe werkt stress precies? Misschien heb je al eens gehoord van cortisol. In deze blog meer over dit geheimzinnige hormoon.
Stresshormoon cortisol
Veel stress staat gelijk aan een hoog cortisol-gehalte. Stress verhoogt namelijk de cortisol in je lichaam en te veel hiervan kan dus in het ergste geval leiden tot een burn out. Gezonde spanning af en toe kan geen kwaad. En zo werkt het ook met cortisol. Hoewel dit bekend staat als stresshormoon is een beetje cortisol, net als adrenaline, helemaal niet zo erg. Het zorgt er zelfs voor dat je beter presteert. Te veel cortisol is wel een probleem. Als je te vaak spanningen ervaart en hier te weinig ontspanning tegenover staat kan je hormoonhuishouding uit balans raken. Dit gebeurt pas als je langere tijd een te hoog cortisol-gehalte hebt. Dit kan leiden tot slaapproblemen, hoge bloeddruk of zelfs depressie. Het stomme hieraan is dat een hoog cortisol-niveau leidt tot een vicieuze cirkel. Je klachten leiden opnieuw tot stress en tot gedachten als: wat is er aan de hand met mij of is er iets mis met mij? Waardoor je cortisol weer stijgt. Lastig hier weer uit te komen.
Yoga en meditaties
Hopelijk hoeft het natuurlijk niet zo ver te komen. Het is erg belangrijk voor me om goed naar mijn lichaam te luisteren want anders ren ik mezelf snel voorbij. Dit is iets wat ik de laatste paar jaar pas steeds beter heb geleerd. Regelmatig yoga en meditaties kunnen je stresslevel weer verlagen zodat je meer balans in je leven krijgt. In de toekomst wil ik je nog meer vertellen over manieren om met stress om te gaan. Maar eerst verder over cortisol. Te veel cortisol is dus verkeerd maar hoe weet je hoeveel cortisol je hebt? Hiervoor kun je het beste een keer langs gaan bij de huisarts. Deze kan dit heel makkelijk voor je testen. Als je dit liever niet doet, luister dan zo veel mogelijk naar je lichaam. Jij weet zelf het beste of je veel stress hebt of niet.
Ook ik heb soms momenten die heel veel stress opleveren. Wat ik dan doe, vervolgens zorg ik dat ik een relaxed avondje op de bank kan hangen met leuke films en een kopje thee erbij. Zo zorg ik dat tegenover de grote spanning ook weer ontspanning staat. Uit wetenschappelijk onderzoek is gebleken dat het ook echt zo werkt. Je kunt er zelf voor zorgen dat de cortisol in je lichaam afneemt door een ontspannende activiteit in te plannen. Wat het beste werkt is sporten en vooral veel genieten. Denk aan het luisteren van fijne muziek, knuffelen met je kat of hond of die ene vriendin waar je altijd energie van krijgt contacten. Sociale contacten verlagen namelijk je cortisol, net als het doen van ontspanningsoefeningen.
Zelf knuffel ik het liefste met mijn schatje: Layla. Is ze geen plaatje?
Wat helpt het beste om cortisol te verlagen?
- Sporten
- Sociale activiteiten
- Ontspanningsoefeningen
- Muziek
- Knuffelen
- Alles waar je blij van wordt, kortom: genieten!
Rust inbouwen
Als je cortisol verlaagt vermindert de stress vanzelf. Natuurlijk is hier geen kant en klare formule voor als in, zo veel stress, dan moet je dit of dat doen voor zo lang. Wel kun je zelf zorgen voor een balans. Door regelmatig een ontstressmomentje in te plannen bijvoorbeeld.
Zelf gebruik ik de tip van Elaine Aron, vooral bekend van haar boeken over hoogsensitiviteit, en werk ik met plus- en minactiviteiten. Je kunt hiervoor een dagboek bijhouden of het meer op je intuïtie doen. Dit is hoe het werkt. Elke week zorg je voor een balans in stressvolle activiteiten en ontstressactiviteiten. Bij een beetje stress noteer je een +, bij veel stress ++ en bij ontzettend veel stress +++. Als je in een week iets hebt wat ontzettend stressvol was (een plusactiviteit dus) zet je hier een ontspannende activiteit tegenover. Dit is een zogenaamde minactiviteit. Zo kan een filmpje kijken een min (-) zijn, knuffelen met je kat twee minnen (- – ) en yoga doen drie minnen. Vooral in het begin is het handig het op te schrijven zodat je een beter overzicht voor jezelf hebt. En zo loopt de spanning hopelijk niet te veel op. We moeten al genoeg toch? Af en toe wat me-time is het beste medicijn.
Ik ben benieuwd wat jij doet om te ontspannen. Merk jij het aan jezelf als je veel spanningen hebt? Zet je hier dan ook vanzelf ontspanning tegenover?
Wil jij ook weten hoe je een betere nachtrust krijgt? Een hele goede manier om je cortisol te verlagen. Lees dan ook mijn blog met tips voor beter slapen.
Volg me ook op Twitter.
1 Comment
Héél interessant (en belangrijk) artikel! Hetgeen wat mij het meeste ontspant is muziek. Zeker als ik met paniek sukkel, heb vrij veel last van anxiety en heb regelmatig een paniek aanval, dan helpt muziek mij het meeste. Dat en water haha. Maar doorheen de dagen probeer ik vooral bezig te blijven én niet te lang piekeren over dingen. Ik herhaal gewoon voor mezelf dat piekeren echt niet gaat helpen.