Misschien heb je wel eens gehoord van de kosha’s. Het Sanskriet woord kosha betekent sheath, schil of laag. Zodra je je meer in yoga en de yogafilosofie gaat verdiepen kom je ze al snel tegen. Yoga gelooft dat wij meer zijn dan ons fysieke lichaam en dat wij bestaan uit vijf dimensies of energielichamen die lopen van oppervlakkig naar subtiel, de kosha’s dus. In jouw diepste laag vind je je spirituele lichaam, de Engelse naam Bliss Body dekt de lading het beste. Hierin heerst pure gelukzaligheid. Maar hoe kom je hierbij?
De kosha’s
De kosha’s komen we voor het eerst tegen in de Upanishaden, een van de belangrijkste teksten binnen de Hindoeïstische filosofie. Je kunt de lagen ook zien als die van een ui, of die van een Russisch poppetje, zo’n Matroesjka, misschien ken je die nog van vroeger. Dit is zo’n houten pop die je open kunt maken en dan zit er nog een poppetje in. En nog een, en zo door. Tot je bij de laatste laag, jouw laatste en kleinste poppetje zeg maar, terecht komt. In deze diepste laag vind je je ziel die dus wordt omgeven door de kosha’s, lagen of schillen. De Engelse uitdrukking hiervoor, namelijk “sheath”, is een stuk passender. Door middel van yoga en meditatie kun je met alle lagen in contact komen en vooral Yoga Nidra is hier heel erg geschikt voor.
Annamaya kosha
Laten we de vijf kosha’s bij langs gaan. De buitenste en eerste schil is ons fysieke lichaam, annamaya kosha. De letterlijke vertaling hiervan uit het Sanskriet is het voedsellichaam. Dit lichaam is heel erg duidelijk, je kunt het zien, aanraken, voelen. Als je wilt voldoen aan de behoeften van je fysieke lichaam zorg je voor gezonde, uitgebalanceerde voeding.
Pranamaya kosha
Hierbinnen vind je een tweede, subtielere laag, je energielichaam, pranamaya kosha. Je ervaart deze door middel van je ademhaling en het is de laag van levende energie of prana.
Manomaya kosha
De derde laag is het mentale lichaam, manomaya kosha. Hierin huist onze geest of mind. De laag heeft invloed op ons verstand, emoties en het zenuwstelsel. Hierin ben je je bewust van gevoelens en emoties en tijdens Yoga Nidra activeer je deze kosha door je je bewust te worden van je gedachten en de sensaties in je lichaam die hieruit voortkomen. Het is dus niet alleen de laag van de ratio. Binnen yoga kom je vaak de term body-mind tegen, lichaam en geest zijn een.
Vijnanamaya kosha
Op naar de vierde energielaag, vijnanamaya kosha. Dit is jouw intellectuele lichaam of wijsheidslichaam. Hierin vind je geloofsovertuigingen, je bewustzijn, intuïtie en reflecterende vermogen. Het Sanskriet woord vijnana staat voor de mogelijkheid om te kunnen onderscheiden (letterlijk: discrimineren). Je voelt aan wat juist is en wat niet. Hierin huist jouw morele geweten en deze kosha staat voor een dieper inzicht in jezelf, niet alleen als individu maar ook in relatie tot anderen.
Wanneer je Yoga Nidra beoefent verken je in deze laag herinneringen en beelden uit je onderbewustzijn. Binnen Yoga Nidra staan tegenovergestelden (opposites) centraal, dus je werkt met tegenover gestelde emoties (bijvoorbeeld verdriet en vreugde, angst en moed). Uiteindelijk breng je zo je emoties in balans en zul je minder snel in je dagelijks leven overvallen worden door emoties die je als negatief ervaart, zoals dus verdriet of angst. Omdat het kosha model centraal staat in deze blog zal ik hier voor nu niet verder op in gaan.
Anandamaya kosha
En dan komen we op de vijfde energielaag, anandamaya kosha of bliss body, in het Nederlands wat onhandig vertaald naar intellectuele lichaam. Deze laag staat voor eeuwige vreugde, vrede en geluk, wie wil hier niet maar wat graag bijkomen?
Om het nog ingewikkelder te maken vind je hierbinnen jouw echte zelf, namelijk Atman. Volgens de yogafilosofie is het doel van jouw bestaan om Atman te ontdekken.
Jouw innerlijke kern of bron
Is het je al wat duidelijker geworden? Ik geef je graag een voorbeeld waarmee je je het nog wat beter kunt inbeelden.
Je hebt vast wel eens gehoord van de uitdrukking Namasté. Namasté wordt op verschillende manieren geïnterpreteerd maar je zou wel kunnen stellen dat dit betekent: het goddelijke in mij erkent het goddelijke in jou of het licht in mij groet het licht in jou.
De hindoeïstische filosofie gelooft dat het goddelijke niet alleen iets is wat buiten jezelf te vinden is, in de vorm van een soort hogere macht, maar ook iets binnenin jezelf. De diepste laag in jezelf is jouw ware kern, daar waar je het goddelijke kunt vinden.
Atman
Je moet de lagen in jezelf, de kosha’s, niet zien als compleet van elkaar gescheiden. Ze lopen in elkaar over een je beleeft het ene moment de ene kosha’s en het andere moment de andere.
Je herkent vast wel dat je gedurende de dag op verschillende manieren bewust aanwezig bent. Het ene moment ben je heel erg met je intellect bezig en zit je heel erg in je hoofd. Het andere moment wordt je ineens overvallen door een emotie en weer op een ander moment ben je je juist heel erg bewust van lichaamssensaties.
Vaak is er wel wat werk voor nodig om met je diepere lagen in contact te komen. En uiteindelijk willen we natuurlijk maar wat graag naar onze diepste gelukslaag, anandamaya kosha en het goddelijke hierbinnen, Atman.
Zorgen voor je kosha’s
Het is trouwens niet de bedoeling om je te ontdoen van de lagen maar wel om ze transparanter te maken. De nummer 1 manier om dit te bereiken is het door beoefenen van yoga. Alleen wanneer we zorgen dat alle vijf de kosha’s in balans zijn komen we makkelijker bij onze diepere lagen. Je zorgt voor je fysieke lichaam door gezond te eten en aan beweging te doen. Je oefent met diep ademen om minder vatbaar te worden voor stress en negatieve emoties. Zie alle kosha’s als delen van jezelf die allemaal aandacht nodig hebben, om uiteindelijk verbinding te kunnen maken met je ware zelf, jouw bron, het goddelijke in jou.
Bronnen:
- Yoga Nidra. A Meditative Practice for Deep Relaxation and Healing. R. Miller
- Video: ‘What is the Kosha model?’ Yoga International via Youtube
Foto: Erik McLean
Geen opmerkingen