“Wat jij doet, dat is geen echte yoga. Om echte yoga te leren moet je naar India.” Een goede vriend uit India is sceptisch over hoe wij yoga beoefenen in de Westerse wereld. En natuurlijk is de yoga die wij hier doen anders dan de yoga zoals deze duizenden jaren bedacht is in India. Maar, de yoga zoals ze deze nu in India beoefenen is de afgelopen duizenden jaren ook erg veranderd. En het is altijd afhankelijk van welke regio je bezoekt en welke yogaleraar je ontmoet. Wanneer is yoga “echte yoga”?
Online yoga
Mijn eerste kennismaking met yoga was online. Ik ontdekte de video’s van Ekhart Yoga met lichte yoga oefeningen voor het slapen gaan. Het had het gewenste effect: ik werd er rustig van en sliep beter. Al snel wilde ik meer van yoga weten. We zijn nu zo’n vijf jaar verder en inmiddels heb ik mijn yoga docentenopleiding afgerond.
Yoga had het gewenste effect: ik werd er rustig van en sliep beter
Ik houd me dan ook veel bezig met de vraag: wat is yoga. Mijn yogadocent tijdens mijn opleiding zei ooit: als je eenmaal ermee begint, wil je er meer van weten, het is verslavend. En ze heeft gelijk. Inmiddels weet ik dat yoga alles te maken heeft met je mindset. De asana’s zijn bedoeld om de levensenergie in je lichaam te laten stromen waardoor je dichter komt bij het goddelijke in jezelf. En zelfs als dit niet je doel is, zul je snel merken dat je je beter voelt door yoga. Lichter, meer ontspannen, je ervaart meer ruimte in je lichaam.
Yogafilosofie
Ik was al snel gefascineerd door de yogafilosofie. De hele wereld van rituelen, mantra’s en gebruiken uit India die gepaard gaat met yoga. Yoga is een stroming binnen het hindoeïsme dus ik lees graag over de verschillende Goden en bijbehorende mythen. Een beetje yogi leest ook werken zoals de Upanishads, de Bhagavad Gita en de yoga sutra’s van Patanjali.
Yoga is namelijk meer dan het doen van poses. Yoga omvat asana’s, ademhalingsoefeningen en meditatie. Ook kennis is belangrijk. Want jnana yoga leert ons dat kennis leidt tot verlichting.
Ik ben me er ook wel degelijk van bewust dat wij in het Westen een andere vorm van yoga beoefenen dan de yoga die ruim 5000 geleden ontstond in India en beschreven is in de duizenden jaren oude teksten -overigens beschrijven deze in beperkte wijze de asana’s maar bevatten zij meer levenslessen, pas in de nieuwere teksten staan een paar houdingen.
Waar komt yoga vandaan?
Er zijn zelfs discussies over waar yoga vandaan komt. De eerste tekenen van yoga worden toegeschreven aan de Veda’s – de oudste Veda tekst is van 1500 voor Christus. Volgens andere wetenschappers is yoga ontwikkeld door de Nath Yogi’s die leefden in de 13e eeuw. Dit zijn de yogi’s die zich terugtrokken in de bossen en niet behoorden tot de gevestigde orde. De hippies van de middeleeuwen zeg maar.
Dat kennis duizenden jaren geleden in India vooral werd overgebracht van leraar op leering, mondeling dus, maakt het niet makkelijker.
Na 1900 raakte yoga pas bekend in de Westerse wereld. Het werd vanuit India verspreid door Krishnamacharya en zijn volgelingen Iyengar, Jois, Indra Devi en Desikachar. Volgens sommigen is deze yoga niet zo authentiek als wij denken. Zo zou de grondlegger van de moderne yoga, Krishnamacharya, bestaande yogaoefeningen combineren met Westerse gymnastiek.
Zo schrijft Bjonnes in het boek A brief History of Yoga:
“Krishnamacharya and his students claim that his practices are derived from an ancient text titled Yoga Kuruntha and his Himalayan guru Yogeshvara Ramamohan Brahmachari, but new research, as documented in the book Yoga Body by Mark Singleton, indicate that his system of asana practices is not simply a set of traditional poses but are also combined with Western style gymnastics and poses of his own invention.”
Moderne yoga
Yoga raakte beïnvloed door andere culturen. Het paste zich wat aan naar normen uit de Westerse wereld. Niet zo gek ook, want de Indiase yogi’s kennen de waarde van yoga en willen graag dat ze veel mogelijk mensen op de wereld ermee in aanraking komen. Daarbij wordt het nooit opgedrongen.
Yoga is voor iedereen anders, hoe je yoga ervaart is heel persoonlijk
Maar is dit erg? Yoga heeft zich gedurende de geschiedenis constant ontwikkeld. Er zijn altijd verschillende stromingen geweest en invloeden van buitenaf hebben yoga vervormd. Yoga past zich constant aan en omarmt deze invloeden.
Daarbij komt dat yoga voor iedereen anders is, zelfs als er zoiets zou zijn als “de yoga”. Uiteindelijk is hoe jij yoga ervaart heel erg persoonlijk. Net zoals iedereen God anders ziet en ervaart. Mocht je niet geloven dan zou je God kunnen vervangen door de schoonheid van de wereld, de natuur, het goede in de mens.
En als je je beter voelt door alleen het fysieke aspect van yoga, is dat dan erg?
Als er iets is wat ik de afgelopen jaren over yoga heb geleerd dan is het wel dat yoga geen vastomlijnd concept is. De waarde in yoga zit hem juist in dat je in jouw lichaam voelt wat er gaande is en zo beter in contact komt met je lichaam. Wat weer doorwerkt op jouw geest en mentale gezondheid. En als je je beter voelt door alleen het fysieke aspect van yoga, is dat dan erg?
Strakke pakjes
Yoga is naar de Westerse wereld gebracht. Dus ja, dat we het hier iets anders uitoefenen is niet te voorkomen. Toch ben ik wel eens teleurgesteld als Insta het doet lijken alsof yoga synoniem is aan gymnastiekoefeningen doen in strakke pakjes. Of als ik hoor over een nieuwe vorm van yoga als wijnyoga of bieryoga. Dan doe je de eeuwenoude traditie tekort. En ik ben vastbesloten nog eens naar India te reizen om te zien hoe yoga daar dan beoefent wordt.
Tot die tijd probeer ik zo veel mogelijk de authentieke vorm van yoga te doen. Door ook veel te lezen over yogafilosofie en mijn leven op een bepaalde manier te leven – losjes geïnspireerd door het 8-voudige yogapad van Patanjali. Hoe anderen dit doen, ja, daar heb ik geen invloed op.
En uiteindelijk, of het nu alleen draait om uiterlijk vertoon of niet. Dat yoga zo’n hype is zorgt er wel voor dat miljoenen mensen ter wereld de positieve effecten van yoga op lichaam en geest ervaren. En deze bliss delen met de wereld is precies waar yoga om draait.
Bronnen:
- A brief history of yoga, R. Bjonnes
- Yoga Body. The origins of modern posture practice, M. Singleton
Geen opmerkingen